Załącznik do uchwały Nr XI/55/07
Rady Powiatu w Mońkach
z dnia 31 października 2007 r.

Powiatowy Program
Promocji Zatrudnienia
oraz Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy
na lata 2007-2013


Mońki, październik 2007

Spis treści:

I. Wstęp str.3
II. Analiza rynku pracy w powiecie monieckim str.5
III. Diagnoza problemów rynku pracy. str.5
1. Problemy związane z zasobami pracy str.5
2. Problemy sygnalizowane przez bezrobotnych str.7
3. Problemy sygnalizowane przez pracodawców str.7
IV. Obszary planowanych działań. str.7
1. Rozwijanie i promowanie aktywnej polityki rynku pracy str.7
2. Tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój przedsiębiorczości str.8
3. Dostosowanie zasobów ludzkich do zmian zachodzących na
rynku pracy str.9
4. Rozbudzanie przedsiębiorczości społecznej str.10
5. Integracja i zwiększenie szans na rynku pracy dla osób w
Szczególnie niekorzystnej sytuacji str.10
6. Zwiększanie skuteczności stosowanych instrumentów rynku pracy str.13
7. Rozwój współpracy z partnerami rynku pracy str.13
V. Przewidywane efekty str.14
VI. Źródła finansowania programu str.14
VII. Realizatorzy projektu str.14
VIII. Monitoring str.14



I. Wstęp
Opracowanie i realizacja „Powiatowego Programu Promocji i Zatrudnienia oraz Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy” jest wykonaniem postanowień art. 9 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.).
Program został przygotowany w oparciu o zadania przypisane samorządowi powiatu w ww. ustawie – a realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Mońkach – do których należy m.in.: pozyskiwanie i gospodarowanie środkami finansowymi na realizację zadań z zakresu aktywizacji lokalnego rynku pracy, prowadzenie pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego, inicjowanie, wdrażanie i finansowanie instrumentów rynku pracy, inicjowanie, organizowanie i finansowanie projektów lokalnych i innych działań na rzecz aktywizacji bezrobotnych oraz współdziałanie z instytucjami rynku pracy w tym z powiatową rada zatrudnienia.
W Programie zostały określone priorytety lokalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w powiecie monieckim w oparciu o założenia wynikające z:
- Europejskiej Strategii Zatrudnienia,
- Krajowego Planu Działań na Rzecz Zatrudnienia,
- Podlaskiej Strategii Zatrudnienia do 2015 r.,
- Narodowej Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015,
- Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013,
- Założeń Programu Kapitał Ludzki,
- Planu Rozwoju Lokalnego dla Powiatu Monieckiego.
Najważniejszą rolę w obszarze rynku pracy, a zwłaszcza w odniesieniu do zwiększenia zatrudnienia będą odgrywać pracodawcy, którzy tworzą miejsca pracy dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy. Pracodawcy są głównymi partnerami urzędu pracy w zakresie aktywizacji osób bezrobotnych.

Zakłada się, że w realizację zadań na rzecz rynku pracy w coraz większym zakresie będzie angażował się najniższy szczebel samorządu terytorialnego tj. gminy. W zakresie ich kompetencji jest podejmowanie działań prozatrudnieniowych w ramach systemu pomocy społecznej skierowanych na aktywizację zawodową osób zagrożonych wykluczeniem społecznym poprzez zatrudnienie socjalne, organizację robót publicznych, prac społecznie użytecznych oraz umożliwienie mieszkańcom dostępu do informacji o ofertach pracy, usługach poradnictwa zawodowego, szkoleniach i innych formach aktywizacji zawodowej.
Pożądanym wsparciem dla działań podejmowanych przez służby zatrudnienia na lokalnym rynku pracy byłoby powstanie w powiecie innych instytucji rynku pracy, zdefiniowanych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (agencje zatrudnienia, agencje pośrednictwa pracy, doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego, pracy tymczasowej), instytucji szkoleniowych, czyli instytucji niepublicznych, służących pomocą osobom poszukującym pracy i pracodawcom w zakresie pośrednictwa pracy, aktywizacji zawodowej, a także świadczących usługi w zakresie kształcenia ustawicznego na rzecz bezrobotnych, zagrożonych utratą pracy i pracujących.
Pełne zatrudnienie jest nieodłącznym warunkiem wzrostu gospodarczego, a niski poziom bezrobocia stanowi niekwestionowaną wartość społeczną. Zawarte w Programie działania służyć mają podejmowaniu aktywności zawodowej przez osoby bezrobotne i zachęceniu ich do wyjścia ze stanu apatii. Program zawiera propozycje działań, jakie należy podjąć, by sprostać aktualnym wyzwaniom rynku pracy, głównie w zakresie wejścia i powrotu na rynek pracy przez osoby bezrobotne, rozwoju przedsiębiorczości i zdolności adaptacyjnych przedsiębiorstw. Określa również działania, które są niezbędne dla poprawy jakości funkcjonowania służb zatrudnienia.
Opracowany Program nie wyczerpuje katalogu wszystkich działań, które będą podejmowane na rzecz poprawy sytuacji na rynku pracy. Zakres zadań będzie konkretyzowany na poszczególne lata w zależności od aktualnej w danym momencie sytuacji na lokalnym rynku pracy, wielkości posiadanych środków i ogólnych tendencji rozwoju gospodarki.
Osiągnięcie poprawy na rynku pracy, a tym samym zrealizowanie celu strategicznego oraz celów szczegółowych w sześcioletniej perspektywie, możliwe będzie wyłącznie przy zaangażowaniu wszystkich partnerów, którzy swoją wiedzę, umiejętności, doświadczenie oraz posiadane zasoby wykorzystają do działań na rzecz wzrostu miejsc pracy w lokalnym środowisku.



II. Analiza rynku pracy w powiecie monieckim
Wg stanu na 30 września 2007 r.

Na koniec września 2007 r. w ewidencji bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy w Mońkach pozostawało 1395 osób, w tym:
- kobiet – 692 osoby,
- z prawem do zasiłku dla bezrobotnych – 107 osób,
- w wieku do 25 lat – 355 osób ,
- długotrwale bezrobotne – 935 osób,
- bez kwalifikacji zawodowych – 509 osób.

W okresie 9 m-cy 2007 r.:
- do urzędu wpłynęło 482 oferty pracy.
- zarejestrowało się 1008 osób,
- z ewidencji z różnych powodów wyłączono 1292 osoby,
- podjęło pracę - 512 osób
- podjęło inne formy aktywizacji zawodowej bezrobotnych (staże, szkolenia, przygotowanie zawodowe) - 364 osoby.

Analizując statystykę rynku pracy w okresie I–IX 2007 roku w porównaniu do I-IX 2006 roku, obserwuje się następujące tendencje:

1. Spadek: 
- stopa bezrobocia w powiecie o 1,1 pkt procentowego, 
- liczba osób bezrobotnych ogółem o 279 osób (ok.17 %), 
- liczba bezrobotnych kobiet o 119 osób (15%),
   -z prawem do zasiłku o 29 osób (21 %),
   -do 25 roku życia o 158 osób (31 %), 
- liczba osób długotrwale bezrobotnych o 187 (17 %), 
- liczba osób nowo rejestrujących się o 243 osoby (19 %).

2. Wzrost: 
- liczba osób podejmujących działalność gospodarczą, 
- liczba osób zainteresowanych pomocą urzędu w zakresie ponownego wejścia na rynek pracy.


III. Diagnoza problemów rynku pracy:

1. Problemy związane z zasobami pracy:

a) duże bezrobocie wśród osób młodych do 25 roku życia. Co czwarty bezrobotny wśród zarejestrowanych osób nie ukończył 25 lat Niepokojący jest ponadto fakt że blisko połowa tych osób to już osoby długotrwale bezrobotne, a co trzeci posiada wykształcenie gimnazjalne i poniżej. Blisko 60 % zarejestrowanych ludzi młodych nie posiada żadnych kwalifikacji zawodowych.

b) duża liczba osób długotrwale bezrobotnych. Na koniec września 2007 r. udział osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych wyniósł 67 %. Za osobę długotrwale bezrobotną uważa się osoby, które w ciągu ostatnich 2 lat pozostawały powyżej 12 m-cy w ewidencji urzędu pracy. Ale wśród długotrwale bezrobotnych są też tacy, którzy pozostają w ewidencji ponad 2 lata (ponad połowa długotrwale bezrobotnych).

c) niski poziom wykształcenia osób bezrobotnych. Spośród zarejestrowanych 51 osób posiada wykształcenie wyższe, 249 policealne i średnie zawodowe, 149 średnie ogólnokształcące, 359 zasadnicze zawodowe i 587 gimnazjalne i poniżej. Znaczna grupa bezrobotnych posiada wykształcenie o profilu rolniczym (tak średnie jak i zasadnicze zawodowe), które nie stwarza perspektyw zatrudnienia w regionie. Małe szanse mają też osoby z wykształceniem średnim ogólnym.

d) wysoki poziom bezrobocia wśród kobiet zwłaszcza tych, które powracają na rynek pracy po długotrwałej przerwie np. spowodowanej wychowywaniem dzieci. W ewidencji PUP pozostają 692 bezrobotne kobiety, mimo iż ogólnie są dosyć dobrze wykształcone.

e) duże bezrobocie wśród mieszkańców wsi. Na wsi zamieszkuje blisko połowa bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy, ale mamy też świadomość, że jest tam dość duże bezrobocie ukryte.

h) niedopasowanie kwalifikacji osób bezrobotnych do potrzeb rynku pracy.

i) niski u osób bezrobotnych poziom wiedzy o rynku pracy i umiejętnościach poruszania się po rynku pracy,

j) duże zniechęcenie i bezradność osób bezrobotnych. Nie wierzą już we własne siły i możliwości, stracili nadzieję na uzyskanie pracy. Brak nadziei hamuje ich aktywność i utrwala długotrwałe bezrobocie. Następuje izolacja społeczna.

k) zwiększająca się grupa młodych osób bezrobotnych, które wychowały się w rodzinach , gdzie od wielu lat nikt nie pracował. Osoby te nie wiedzą co oznacza praca, obowiązek i moralność pracownicza.

l) duże bezrobocie wśród 50-latków, którzy niechętnie przyjmowani są do pracy, bo pracodawcy uważają, że wiedza i umiejętności tych osób są przestarzałe i nie warto inwestować w ich dokształcanie.

m) nadal zbyt małe zainteresowanie osób bezrobotnych rejestrowaniem własnej działalności gospodarczej.

n) zwiększa się liczba osób posiadających patologiczny stosunek do pracy. Nie poszukują pracy a status bezrobotnego wykorzystują do ubiegania o świadczenia pomocy społecznej.

o) wzrasta zagubienie i dezorientacja ludzi w gąszczu różnych przepisów. Utrudnia to możliwość rozwiązywania problemów życiowych, które nieraz są barierą utrudniającą podjęcie pracy.


2. Problemy sygnalizowane przez bezrobotnych wynikające z relacji z pracodawcami:

· niskie wynagrodzenie,
· brak bezpieczeństwa zatrudnienia – niektórzy pracodawcy nie zawierają umów o pracę z chwilą zatrudnienia tj. groźba utraty pracy z dnia na dzień,
· nieregularne wypłaty zarobków,
· niedostateczne przestrzeganie przez pracodawców przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
· niski poziom dbałości pracodawców o rozwój zawodowy pracowników.


3. Problemy sygnalizowane przez pracodawców:

· mimo wysokiego bezrobocia trudno im dobrać odpowiednio przygotowanych pracowników. Oprócz doświadczenia zawodowego, kwalifikacji zawodowych, pracodawcy poszukują u kandydatów do pracy takich cech osobowości jak: uczciwość, lojalność, odpowiedzialność i sumienność oraz cech interpersonalnych, np. kreatywność, umiejętność pracy w zespole, komunikatywność,
· koszty pracy są bardzo wysokie, co utrudnia pracodawcom rozwój firmy, a tym samym wzrost zatrudnienia.
· część firm ma złą kondycję finansową, w tym zadłużenie w US i ZUS, co uniemożliwia im korzystanie z różnych form pomocy oferowanej przez PUP.


IV. Obszary planowanych działań:

1. Rozwijanie i promowanie aktywnej polityki rynku pracy:

a) Rozwój instytucjonalnej obsługi rynku pracy:
· poprawa warunków funkcjonowania służb zatrudnienia i wdrożenie niezbędnych działań służących indywidualizacji obsługi klientów,
· zmiana struktury zatrudnienia w PUP (ograniczenie stanowisk obsługi technicznej, na korzyść zwiększenia pośrednictwa pracy i doradztwa zawodowego),
· podnoszenie kwalifikacji pracowników PUP poprzez systematyczne szkolenia, kreowanie i wdrażanie nowych efektywnych narzędzi i technik pracy, uwzględniających nowoczesne technologie komunikacji i informacji. Służyć temu będzie m.in. wdrażany obecnie „System 7/24”.

b) Rozwój sieci usług informacji i poradnictwa zawodowego:
· doskonalenie standardów podnoszących jakość usług w zakresie informacji i poradnictwa zawodowego,
· rozwój oraz doskonalenie metod i narzędzi stosowanych przez doradców w ramach informacji i poradnictwa zawodowego,
· doskonalenie systemu przepływu informacji o rynku pracy do osób bezrobotnych,
· prowadzenie akcji informacyjnych przy współpracy z lokalnymi mediami,
· kolportaż broszur, ulotek, płyt DVD, prowadzenie biuletynu informacyjnego na stronie internetowej PUP,
· zwiększenie liczby zajęć aktywizacyjnych, przygotowujących osoby bezrobotne do poruszania się po rynku pracy w Klubie Pracy.

c) Podnoszenie jakości usług pośrednictwa pracy i zwiększenie dostępności do usług pośrednictwa dla osób do 25 roku życia i powyżej 50 roku życia:
· wdrożenie standardów usług umożliwiających przedstawienie bezrobotnemu oferty pracy w ciągu 6 miesięcy od rejestracji,
· wdrożenie w PUP modelu usług pośrednictwa pracy sprzyjającego indywidualizacji pracy z klientem.

d) Doskonalenie systemu weryfikacji zarejestrowanych osób pod kątem dostosowania metod pomocy w zatrudnieniu:
· obejmowanie usługami pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego, tworzenie i realizacja indywidualnych planów działań,
· obejmowanie programami aktywizacyjnymi bezrobotnych, a przede wszystkim osób, znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji na rynku pracy,
· planowanie we współpracy ze służbami pomocy społecznej kompleksowych form wsparcia dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.


2. Tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój małej przedsiębiorczości:

· zorganizowanie systemu przepływu informacji o usługach doradczych dla pracodawców tworzących miejsca staży, przygotowania zawodowego oraz subsydiowane miejsca pracy:
· rozwijanie Bazy Pracodawców zainteresowanych współpracą w zakresie aktywizowania osób bezrobotnych, w ramach instrumentów rynku pracy finansowanych z FP, PFRON i EFS,
· zwiększenie elastyczności zatrudnienia poprzez promowanie wśród pracodawców: elastycznych form zatrudnienia, np.: zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, nowych systemów organizacji pracy, np.: pracy weekendowej, skróconego tygodnia pracy, pracy zadaniowej, telepracy.
· stymulowanie powstawania nowych mikroprzedsiębiorstw poprzez zbudowanie kompleksowego systemu pomocy osobom, które mają zamiar rozpocząć prowadzenie własnej działalności gospodarczej (np.: finansowanie szkolenia małego biznesu, udzielanie jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej, refundowanie kosztów doradztwa prawnego i ekonomicznego związanego z rozpoczynaną działalnością gospodarczą, podpisywanie umów z partnerami rynku pracy w sprawie usług doradczych dla osób bezrobotnych uruchamiających własną działalność gospodarczą),
· pozyskiwanie dodatkowych środków na aktywizację zawodową osób bezrobotnych w ramach programu Kapitał Ludzki i innych projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej.


3. Dostosowanie zasobów ludzkich do zmian zachodzących na rynku pracy:

a) Rozwój systemu szkoleń:
· badanie potrzeb szkoleniowych osób bezrobotnych i poszukujących pracy,
· wdrożenie systemu monitorowania lokalnego rynku pracy w zakresie zawodów deficytowych i nadwyżkowych, popytu na pracę,
· podnoszenie umiejętności i kwalifikacji kandydatów do pracy poprzez organizowanie krótkich, intensywnych szkoleń zawodowych, biznesowych (dostosowanych do potrzeb rynku pracy),
· przyznawanie zachęt ekonomicznych (stypendiów) dla osób bezrobotnych będących w trudnej sytuacji materialnej, które podejmą dalszą naukę w szkołach ponadgminazjalnych albo wyższych,
· reorientacja zawodowa rolników zwolnionych z pracy i dostosowanie ich kwalifikacji do lokalnego i regionalnego rynku pracy (np. usługi doradcze, szkoleniowe),
· zainicjowanie wśród jednostek szkoleniowych nowatorskich modułowych programów szkoleń dla osób bezrobotnych, opartych o wyniki badań potrzeb rynku i nowoczesne techniki komputerowe,
· rozwijanie i promocja trójstronnych umów szkoleniowych pomiędzy PUP, pracodawcą a jednostką szkolącą,
· podejmowanie działań zmierzających do podnoszenia u pracobiorców kompetencji ogólnych i społecznych, np.: szkolenia w zakresie komputerowych technologii informacyjnych, języków obcych, kultury pracy, współpracy w zespole, samodzielności w rozwiązywaniu problemów oraz kształtowaniu cech osobowości, tj. uczciwości, lojalności, odpowiedzialności, sumienności zawodowej,
· promowanie i inicjowanie wśród pracodawców tworzenia zakładowych funduszy szkoleniowych,
· inicjowanie zmiany kwalifikacji zawodowych pracowników zagrożonych zwolnieniami grupowymi,
· organizowanie usług pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego dla pracowników zakładów zamierzających dokonać dużych zwolnień, tj.: 100 osób,
· rozwijanie usług doradczych prywatnych i publicznych w zakresie wyboru zawodu lub zmiany kwalifikacji.

b) Pobudzanie mobilności zasobów ludzkich między innymi poprzez:
· informowanie i pomoc techniczna w zakresie poszukiwania legalnego zatrudnienia w kraju i za granicą,
· wprowadzenie nowatorskich instrumentów i metod zachęcających osoby bezrobotne do aktywnego poszukiwania pracy, w tym między innymi wypłacania przez PUP osobom z prawem do zasiłku dodatku aktywizacyjnego, gdy samodzielnie znajdą pracę.


4. Rozbudzanie przedsiębiorczości społecznej:
· współpraca ze służbami pomocy społecznej w zakresie ograniczenia biernych form pomocy społecznej (np. zasiłków) i zwiększenie aktywnych form wsparcia poprzez zainicjowanie zatrudnienia przy zadaniach ogólnopublicznych (prace społecznie użyteczne),
· wspieranie rozwoju organizacji pozarządowych i umacnianie ich roli w organizowaniu lokalnych miejsc pracy,
· inicjowanie nowych partnerstw lokalnych na rzecz rozwoju i aktywizacji lokalnej,
· wspieranie rozwoju wolontariatu umożliwiającego zdobycie osobom bezrobotnym, a zwłaszcza młodzieży umiejętności i doświadczenia niezbędnego w karierze zawodowej.


5. Integracja i zwiększenie szans na rynku pracy dla osób bezrobotnych znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji na rynku pracy tj.:
· do 25 roku życia,
· długotrwale bezrobotnych lub kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka,
· powyżej 50 roku życia,
· niepełnosprawnych,
· bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego
· samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia,
· bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia.*

* - brzmienie ustalone ustawą z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia

a) Zwiększanie perspektyw zatrudniania młodzieży do 25 roku życia:
Działanie dotyczy różnorodnych form wsparcia dla młodzieży, w tym absolwentów wszystkich szkół i będzie realizowane poprzez:
· umożliwianie młodzieży zdobywania pierwszych doświadczeń zawodowych w ramach organizowanych staży u pracodawców,
· promowanie i wspieranie zatrudnienia młodzieży w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw,
· realizację programów innowacyjnych dla młodzieży, umożliwiających refundowanie pracodawcom części kosztów wynagrodzenia zatrudnianych osób,
· promowanie i wspieranie samozatrudnienia młodzieży (w tym wsparcie finansowe na podejmowanie własnej działalności gospodarczej),
· wspieranie kształcenia młodzieży dostosowanego do potrzeb rynku pracy,
· zainicjowanie wśród partnerów rynku pracy programów przygotowujących młodzież do wejścia na rynek pracy: szkolenia, warsztaty, doradztwo zawodowe.

b) Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia
· kierowanie osób bezrobotnych do udziału w programach wsparcia, połączonych z usługami doradztwa zawodowego badającego przyczyny niepowodzeń na rynku pracy i pomocą w znalezieniu wyjścia z trudnej sytuacji,
· pobudzanie motywacji do poszukiwania pracy i wyposażanie uczestników w umiejętności ułatwiające uzyskanie zatrudnienia (w tym korzystanie z najnowszych osiągnięć technologicznych),
· wdrażanie programów, w tym: lokalnych i innowacyjnych, uwzględniających refundowanie pracodawcom części kosztów: zorganizowania stanowiska pracy, kosztów wynagrodzenia, składek ZUS,
· organizowanie działań doradczych i aktywizujących bezrobotnych ,
· wspieranie otoczenia społecznego osób bezrobotnych (wspieranie członków rodzin i innych osób zależnych).

c) Integracja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych:
Wsparcie osób niepełnosprawnych na rynku pracy:
· wspieranie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, w szczególności: absolwentów i osób długotrwale pozostających bez pracy poprzez częściowe dofinansowani pracodawcom kosztów zatrudnienia oraz refundację części kosztów zorganizowania stanowiska pracy,
· wspieranie elastycznych i alternatywnych form zatrudnienia osób niepełnosprawnych (telepraca, praca w zastępstwie),
· wzrost znaczenia pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy, dzielenie całego etatu między dwóch lub trzech pracowników,
· prowadzenie kampanii informacyjnej wśród pracodawców na temat korzyści wynikających z zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz zachęt ekonomicznych wspierających tworzenie miejsc pracy dla tej grupy klientów PUP,
· zorganizowanie osobom niepełnosprawnym swobodnego dostępu do informacji na temat sytuacji i programów rynku pracy,


Poprawa skuteczności systemu wspierania osób niepełnosprawnych:
· rozwijanie umiejętności pracowników PUP w zakresie udzielania aktywnej pomocy osobom niepełnosprawnym, a także umiejętności aktywnego nawiązywania kontaktów z pracodawcami i poszukiwania miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych,
· wspieranie procesu rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, w tym osób o znaczących ograniczeniach funkcjonalnych, poprzez doskonalenie poradnictwa zawodowego, szkoleń,
· inicjowanie tworzenia baz danych na temat osób niepełnosprawnych, służb, instytucji i organizacji działających na rzecz rozwiązywania problemów osób niepełnosprawnych.

d) Wsparcie osób bez kwalifikacji zagrożonych wykluczeniem społecznym, które nie są w stanie samodzielnie przezwyciężyć trudnych sytuacji życiowych i znaleźć zatrudnienia:
· wspieranie dążenia do samodzielności czyli dążenie do wykształcenia takich postaw i umiejętności, które pozwolą na podejmowanie decyzji i działań umożliwiających rozwiązanie własnych problemów życiowych,
· zwiększanie szans na uzyskanie i utrzymanie zatrudnienia, obejmujące psychologiczne diagnozowanie potencjału i możliwości rozwoju zawodowego, wspieranie zdobywania i doskonalenia kwalifikacji zawodowych poprzez udział w programach przygotowania zawodowego na stanowisku pracy,
· umożliwienie szerszego dostępu do szkoleń, różnych form terapii oraz zatrudnienia w ramach robót publicznych,
· wspieranie rozwoju instytucji udzielających wsparcia w aktywizacji zawodowej, tj. inicjowanie i wspieranie inicjatyw tworzenia i organizacji Centrów Integracji Społecznej i Klubów Integracji Społecznej,
· zwiększenie skuteczności działania instytucji poprzez przygotowywanie kadr do pracy z grupami szczególnego ryzyka z uwzględnieniem wolontariuszy.

e) Rozwój systemu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu:
· uwrażliwienie środowisk lokalnych i pracodawców na konieczność podjęcia wspólnych inicjatyw rynku pracy na rzecz przeciwdziałania marginalizacji i jej skutkom,
· aktywizacja organizacji społecznych w kierunku podejmowania wspólnych inicjatyw zapobiegających i zwalczających procesy marginalizacji, na które narażone są grupy szczególnego ryzyka, udzielanie wsparcia kadrowego dla tych inicjatyw.

f) Integracja zawodowa kobiet:
· prowadzenie badań i analiz sytuacji kobiet na rynku pracy,
· przełamywanie stereotypów w sferze podziału zawodów na tradycyjnie męskie i kobiece,
· zapewnienie dostępu kobiet do zdobywania wiedzy, efektywnych szkoleń zawodowych, usług doradczych i pośrednictwa pracy, także poza tradycyjnymi dla kobiet obszarami zatrudnienia,
· zachęcanie kobiet do pracy na własny rachunek,
· przygotowywanie kobiet do podejmowania elastycznych form zatrudnienia z uwzględnieniem wykorzystania nowoczesnych technologii (np. telepracy, pracy sobotnio-niedzielnej, pracy w zastępstwie),
· wdrażanie innowacyjnych programów zatrudnienia kobiet,
· promowanie i wspieranie inicjatyw lokalnych na rzecz kobiet,
· wsparcie podmiotów działających na rzecz kobiet,
· rozwijanie systemu informacji na temat programów i działań na rzecz kobiet oraz zasad uczestnictwa.


6. Zwiększenie skuteczności stosowanych instrumentów rynku pracy:
· prowadzenie badań w zakresie diagnozowania potrzeb lokalnego rynku pracy w celu dostosowania metod interwencji,
· identyfikacja barier w aktywizowaniu osób bezrobotnych i wdrożenie mechanizmów ich eliminowania,
· podnoszenie jakości i efektywności szkoleń bezrobotnych poprzez zachęcanie jednostek szkoleniowych do ubiegania się o certyfikaty jakości, wymaganie od jednostek szkoleniowych uzgadniania treści programów szkoleń z pracodawcami, inicjowanie wśród jednostek szkolących nowatorskich programów szkolenia, w których nacisk kładziony jest na zajęcia modułowe i praktyczne w zakładzie pracy oraz egzekwowanie od jednostek szkoleniowych stosowania standardów kwalifikacji zawodowych,
· podnoszenie jakości staży i przygotowania zawodowego poprzez wypracowanie standardów jakości,
· włączenie jednostek szkoleniowych do procesu promocji uczestników szkoleń i udzielania pomocy w znalezieniu pracy,
· przeprowadzanie analizy efektywności stosowanych instrumentów rynku pracy, identyfikacja programów o najwyższej skuteczności zatrudnieniowej i ich upowszechnianie.


7. Rozwój współpracy z partnerami rynku pracy:
· współdziałanie z Powiatową Radą Zatrudnienia w zakresie kreowania lokalnej polityki zatrudnienia oraz wykorzystania środków Funduszu Pracy,
· doskonalenie współpracy PUP ze służbami pomocy społecznej w zakresie udzielania świadczeń pomocy społecznej uzależnionych od oceny gotowości do podjęcia pracy,
· zwiększanie roli mediów lokalnych w przekazywaniu informacji dla społeczeństwa o sytuacji i potrzebach rynku pracy oraz technikach poruszania się po nim,
· rozwijanie współpracy z jednostkami oświatowymi na rzecz przygotowania młodzieży szkolnej do wejścia na rynek pracy.


V. Przewidywane efekty:
· dalszy systematyczny spadek stopy bezrobocia i liczby osób bezrobotnych
· dążenie do poprawy niekorzystnych wskaźników udziału młodzieży i długotrwale bezrobotnych wśród osób zarejestrowanych
· wzrost liczby osób podejmujących pracę
· wzrost liczby osób podejmujących pracę na własny rachunek
· wzrost liczby osób aktywnych, samodzielnie znajdujących pracę
· wzrost liczby osób szkolonych, systematyczne ograniczanie liczby osób bez kwalifikacji zawodowych
· poprawa wizerunku urzędu i pracowników zarówno w relacjach z bezrobotnymi jak i pracodawcami


VI. Źródła finansowania programu:
· Fundusz Pracy
· Europejski Fundusz Społeczny
· Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
· Środki prywatne pracodawców


VII. Realizatorzy projektu:
· Powiat moniecki – Powiatowy Urząd Pracy w Mońkach,
· samorządy lokalne
· Powiatowa Rada Zatrudnienia
· organizacje pozarządowe
· pracodawcy i organizacje pracodawców
· Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
· Gminne i Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej
· jednostki szkolące


VIII . Monitoring
Monitorowanie wdrażania i realizacji Programu będzie realizował Powiatowy Urząd Pracy w Mońkach. Monitoring będzie prowadzony na bieżąco. Po zakończeniu realizacji Programu zostanie opracowane i przedłożone Radzie Powiatu sprawozdanie z jego realizacji.